Likwidacja działalności w Niemczech – krok po kroku

Zamknięcie działalności gospodarczej (Gewerbeabmeldung) to nie tylko formalność w urzędzie miasta – to cały proces, który obejmuje również rozliczenia podatkowe, zakończenie umów i zamknięcie kont firmowych. Poniżej znajdziesz jasną listę kroków, dzięki której zakończysz działalność w porządku i bez zaległości wobec niemieckiego systemu.

✅ 1. Zgłoszenie zamknięcia działalności (Gewerbe abmelden)

Pierwszy krok to zgłoszenie zakończenia prowadzenia działalności do Gewerbeamtu.

🔹 Formularz Gewerbeabmeldung (często dostępny online lub do wypełnienia w urzędzie)
🔹 Podajemy datę zakończenia działalności
🔹 Opłata: zazwyczaj ok. 20-40 €
🔹 Otrzymujemy zaświadczenie o zamknięciu działalności (Gewerbeabmeldung)

📌 Jeśli działamy na terenie kilku gmin, musimy pamiętać o zamknięciu we wszystkich urzędach, gdzie byliśmy zarejestrowani.

📞 2. Poinformowanie Finanzamtu

Następnie informujemy Finanzamt o zamknięciu firmy.

🔹 Listownie lub przez ELSTER
🔹 Podajemy datę zakończenia działalności
🔹 Jeśli prowadzimy ewidencję VAT – Finanzamt może poprosić o ostateczne rozliczenie i dodatkowe dokumenty
🔹 Przygotuj się na złożenie końcowej deklaracji rocznej (np. Einkommensteuer, Umsatzsteuer, Gewerbesteuer)

📌 Nawet po zamknięciu działalności możemy jeszcze otrzymywać pisma – nie należy ich ignorować, najlepiej na czas odpowiednio przekierować pocztę! (Link do strony umożliwiającej przekierowanie poczty Pamiętaj! Złóż wniosek co najmniej 5 dni roboczych przed planowaną wyprowadzką. Możesz też przerwać lub przedłużyć przekierowanie – wszystko online.)

📂 3. Zamknięcie konta firmowego i subskrypcji

✅ Zamykamy firmowe konto bankowe
✅ Anulujemy subskrypcje księgowe, oprogramowanie, ubezpieczenia
✅ Rezygnuj z wpisu w branżowych rejestrach (np. Handwerkskammer, IHK, Berufsgenossenschaft)

🧾 4. Zachowanie dokumentacji

📁 W Niemczech obowiązuje 10-letni obowiązek przechowywania dokumentów księgowych, nawet po zamknięciu działalności!
Możemy je zarchiwizować w wersji papierowej lub cyfrowej – ważne, żeby były dostępne na wypadek kontroli.

💰 5. Rozliczenia końcowe

Przy zamknięciu działalności musimy złożyć jeszcze kilka ważnych dokumentów:

• EÜR (jeśli rozliczamy się w uproszczony sposób)
• Einkommensteuererklärung – z dochodem za cały rok  (załączając zaświadczenie UE/EOG!)
• Umsatzsteuererklärung – rozliczenie VAT
• Gewerbesteuer – jeśli dotyczy
• Bilans końcowy (Schlussbilanz) – jeśli prowadzimy pełną księgowość

📌 Jeśli wracasz do Polski, to Twój niemiecki dochód za ten rok musisz również zadeklarować w polskim PIT, ale z zastosowaniem metody unikania podwójnego opodatkowania.

🌍 6. Wracasz do Polski? Sprawdź jeszcze to:

🛂 Zameldowanie i wymeldowanie:
Jeśli wracasz na stałe, wymelduj się z miejsca zamieszkania w Niemczech (Abmeldung bei der Meldebehörde).

🏥 Zamknięcie ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalnego
Poinformuj Krankenkasse oraz, jeśli dotyczy, Deutsche Rentenversicherung o zakończeniu działalności i powrocie do kraju. UWAGA: w praktyce bardzo często pomijany krok, co prowadzi do dużych nieprzyjemności z powodu roszczeń Krankenkassy za okres po rzeczywistym wyjezdzie! Warto upewnić się, że nasza kasa chorych zostala odpowiednio poinformowana o naszym wyjezdzie.

📢 Powiadom też inne instytucje:
– Familienkasse, Jobcenter, BAföG, itp. – zależnie od sytuacji

💡 Jeśli masz ubezpieczenia prywatne (np. OC, niezdolność do pracy), upewnij się, czy możesz je przenieść, zakończyć lub zamrozić.

Czy dodatkowa weryfikacja jest potrzebna?

Po wyjeździe z Niemiec – jeżeli zmieniasz miejsce zamieszkania, musisz sprawdzić, czy nie masz już obowiązku płacenia podatków w Niemczech. Nawet jeżeli zdecydujesz się na stałe mieszkać w Polsce, musisz ustalić, czy masz jakieś zobowiązania podatkowe w Niemczech w tym roku (np. z powodu nieruchomości, inwestycji czy dochodów).

Jeżeli wciąż wykonujesz zlecenia w Niemczech – jeśli planujesz wykonywać zlecenia w Niemczech (np. jako polska firma), urząd skarbowy może sprawdzić, czy Twoje dochody są opodatkowane w Polsce, a także, czy nie masz obowiązku płacenia podatków w Niemczech z powodu tego, że zlecenia te wykonujesz na terenie Niemiec.

Potwierdzenie rezydencji podatkowej – ważne jest, aby wyjaśnić, że Twoje główne centrum interesów życiowych znajduje się teraz w Polsce (np. rodzina, mieszkanie, aktywa), co pozwoli na zakończenie rezydencji podatkowej w Niemczech i przypisanie jej do Polski.
 

Na rok wyjazdu będzie należało przeprowadzić sprawdzenie rezydencji podatkowej „Überprüfung der Steuerpflicht”, czyli ocenę obowiązku podatkowego. Oznacza to, że urząd skarbowy będzie chciał ustalić, czy nadal jesteś nieograniczonym podatnikiem w Niemczech (unbeschränkt steuerpflichtig), czy też Twój obowiązek podatkowy ogranicza się już tylko do dochodów niemieckich (beschränkt steuerpflichtig).

 

✅ Podsumowanie – Checklista na zakończenie działalności i wyjazd z Niemiec:

Zgłoś zamknięcie działalności (Gewerbeabmeldung)

Poinformuj Finanzamt i przygotuj końcowe deklaracje

Zamknij konta firmowe, subskrypcje, członkostwa

Zachowaj dokumentację księgową na 10 lat

Rozlicz swoją firmę oraz podatki – Einkommensteuer, USt, itp.

Wymelduj adres prywatny (Meldebehörde)

Zamknij lub przenieś ubezpieczenia

Powiadom inne instytucje (Familienkasse, Krankenkasse, DRV, itp.)